Thiền viện Vạn Hạnh từ lâu đã trở thành một trung tâm Phật học uyên thâm tại Sài Gòn, là nơi nhiều Tăng Ni và Phật tử tìm đến để trau dồi Chánh pháp và tìm về ngọn nguồn của trí tuệ. Với lòng trân quý một đạo tràng đã đào tạo bao thế hệ Tăng tài, Tu viện Huệ Quang sẽ chia sẻ đến các bạn Phật tử về giá trị lịch sử và sứ mệnh giáo dục mà trung tâm Phật học này có thể mang lại. Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết bên dưới nhé.
Lịch Sử Thiền Viện Vạn Hạnh: Dòng Chảy Của Nền Móng Giáo Dục Phật Giáo
Để hiểu được giá trị của Thiền viện Vạn Hạnh TPHCM ngày nay, chúng ta cần ngược dòng thời gian để thấy được dòng chảy lịch sử đầy ý nghĩa của nơi này.
Tiền thân của thiền viện là một ngôi chùa nhỏ tên Vạn Hạnh, được một nhóm Tăng sĩ quê miền Bắc sáng lập vào năm 1951. Bước ngoặt lịch sử đến vào năm 1964, khi cố Hòa thượng Thích Minh Châu cùng chư Tôn đức thành lập Viện Đại học Vạn Hạnh ngay tại đây. Viện Đại học Vạn Hạnh đã trở thành một trung tâm giáo dục đại học tư thục danh tiếng bậc nhất miền Nam lúc bấy giờ, đào tạo không chỉ về Phật học mà còn cả các ngành khoa học xã hội và nhân văn, quy tụ nhiều trí thức lớn. Nơi đây đã trở thành cái nôi nuôi dưỡng biết bao thế hệ nhân tài cho cả đạo và đời.
Sau năm 1975, Viện Đại học Vạn Hạnh ngừng hoạt động. Nhưng ngọn lửa trí tuệ vẫn không bao giờ tắt. Mảnh đất này tiếp tục sứ mệnh giáo dục khi trở thành cơ sở của Trường Cao cấp Phật học Việt Nam, và sau này là Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM.
Ngày nay, Thiền viện Vạn Hạnh Nguyễn Kiệm không chỉ là một thiền viện trang nghiêm mà còn là văn phòng của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP.HCM và là nơi làm việc, nghiên cứu, tu học của chư Tôn đức, Tăng Ni sinh. Lịch sử của thiền viện chính là lịch sử của nền giáo dục Phật giáo dấn thân, luôn nỗ lực đào tạo Tăng tài và lan tỏa trí tuệ đến với cộng đồng.
Không Gian Của Thiền Viện Vạn Hạnh
Khác với những ngôi chùa cổ kính hay những thiền viện ẩn mình giữa thiên nhiên, không gian của Thiền viện Vạn Hạnh mang một nét rất đặc trưng của một trung tâm học thuật. Tọa lạc trên con đường Nguyễn Kiệm sầm uất, thiền viện là một quần thể kiến trúc nhiều tầng, bao gồm Chánh điện, các giảng đường, thư viện, văn phòng làm việc.
Điểm nhấn kiến trúc nổi bật nhất là ngọn tháp 9 tầng uy nghiêm, một biểu tượng quen thuộc với người dân Sài Gòn. Chánh điện được bài trí trang nghiêm, là nơi diễn ra các thời khóa tu tập và các đại lễ quan trọng. Tuy nhiên, điều làm nên không khí đặc biệt của nơi này chính là sự tĩnh lặng của một môi trường học thuật. Đó là sự im lặng trang nghiêm trong thư viện, nơi lưu giữ hàng ngàn đầu sách Phật học quý giá. Đó là không khí trang nghiêm trong các giảng đường, nơi giáo pháp được giảng dạy và thảo luận.
Không gian tại đây có thể không có tiếng suối reo, thông hát, nhưng lại có tiếng lật sách, tiếng giảng kinh, có sự tĩnh lặng của những tâm hồn đang miệt mài nghiên cứu, học hỏi. Đây là một đạo tràng của tri thức, nơi sự an lạc đến từ sự tỏ tường chân lý.
Con đường tu tập tại thiền viện Vạn Hạnh
Trọng tâm tu tập tại Thiền viện Vạn Hạnh được thể hiện rõ nét qua con đường “Văn – Tư – Tu” (Nghe/Học – Suy ngẫm – Thực hành) – con đường tu học trí tuệ kinh điển của nhà Phật.
- Văn (Nghe/Học): Đây là hoạt động chính. Sự tu tập của chư Tăng Ni và Tăng Ni sinh tại đây là quá trình học tập, nghiên cứu kinh – luật – luận một cách có hệ thống và bài bản. Các chương trình đào tạo từ cử nhân đến tiến sĩ Phật học được tổ chức, biến nơi đây thành “lò đào tạo Tăng tài” quan trọng bậc nhất của Phật giáo phía Nam.
- Tư (Suy ngẫm/Nghiên cứu): Thiền viện là nơi quy tụ nhiều học giả, nhà nghiên cứu Phật học. Việc tu tập không chỉ là học thuộc kinh điển mà còn là suy ngẫm, phân tích, đối chiếu để thấu hiểu sâu sắc lời Phật dạy và ứng dụng vào bối cảnh xã hội hiện đại.
- Tu (Thực hành): Đời sống của Tăng Ni sinh là sự kết hợp hài hòa giữa việc học và việc hành trì. Sau những giờ học trên giảng đường, các vị vẫn duy trì nếp sống thiền môn với các thời khóa tụng kinh, thiền tọa, chấp tác… để chuyển hóa những kiến thức đã học thành tuệ giác và định lực của bản thân.
Đối với Phật tử tại gia, sự tu tập tại đây có thể là việc tham dự các đại lễ, các buổi thuyết giảng công cộng (khi được tổ chức), hoặc đơn giản là tìm về Chánh điện để lễ Phật, để cảm nhận năng lượng an lành từ một trung tâm trí tuệ và đức hạnh.
Cách di chuyển đến thiền viện Vạn Hạnh TP.HCM
Để quý vị có thể tìm về chiêm bái và cảm nhận không khí tu học đặc biệt này, chúng tôi xin hướng dẫn:
- Địa chỉ: 716 Nguyễn Kiệm, Phường 4, Quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh.
- Di chuyển: Thiền viện nằm ở mặt tiền đường Nguyễn Kiệm, một trục đường lớn và sầm uất.
- Lưu ý quan trọng: Đoạn đường Nguyễn Kiệm trước thiền viện là đường một chiều. Quý vị di chuyển từ hướng Ngã tư Phú Nhuận về phía Gò Vấp sẽ rất thuận tiện. Nếu đi từ hướng ngược lại, cần chú ý các tuyến đường vòng phù hợp.
- Phương tiện công cộng: Rất nhiều tuyến xe buýt chạy qua đường Nguyễn Kiệm, đây là một lựa chọn di chuyển thuận lợi và tiết kiệm.
Những Lưu Ý Khi Về Thăm Thiền Viện Vạn Hạnh
- Tôn trọng không gian học thuật: Điều quan trọng nhất cần nhớ đây là một trung tâm giáo dục và hành chính. Xin hãy giữ sự yên tĩnh tuyệt đối, đi lại nhẹ nhàng, không làm ảnh hưởng đến các lớp học và công việc của chư Tôn đức.
- Trang phục: Luôn mặc đồ lịch sự, kín đáo, trang nhã để thể hiện lòng tôn kính.
- Hạn chế chụp ảnh: Tránh chụp ảnh trong các khu vực giảng đường, thư viện, văn phòng. Khi chụp ảnh ở khuôn viên bên ngoài, cũng nên thực hiện một cách lặng lẽ.
- Hành xử trang nghiêm: Giữ tâm khiêm cung, thành kính khi vào Chánh điện lễ Phật.
Lời Kết
Mỗi đạo tràng mang một sứ mệnh riêng. Nếu có những nơi là chốn nương náu chữa lành giữa thiên nhiên, thì Thiền viện Vạn Hạnh chính là ngọn hải đăng trí tuệ, gìn giữ và phát triển kho tàng giáo pháp, đào tạo nên những thế hệ Tăng Ni tài đức để tiếp tục sự nghiệp hoằng dương Phật pháp. Sự tồn tại và phát triển của thiền viện là một niềm tự hào lớn của Phật giáo thành phố nói riêng và cả nước nói chung.
Tu viện Huệ Quang xin thành tâm kính ngưỡng và tán thán công đức của chư Tôn đức, chư Tăng Ni đã và đang cống hiến cho sự nghiệp giáo dục tại Thiền viện Vạn Hạnh. Kính nguyện ngọn đèn trí tuệ nơi đây sẽ mãi tỏa sáng, dẫn đường cho chúng sanh thoát khỏi bến mê, tìm về bờ giác.
